کد مطلب:51692 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » متفرقه

جايگاه شورا در نظام سياسي اسلام را بيان كنيد.

شورا در موارد متعددي مشكل گشا و كار ساز است، از جمله در زمينه قانونگذاري؛
توضيح آن كه بي شك ولي امر مسلمين حق دارد احكام سلطانيه يعني همان قوانين جزئي و موقت را وضع كند اگر چه در باره حدود اين حق و گستره اين ولايت –كما بيش- اختلاف نظر هست. براي آن كه قوانيني كه وضع آنها در قلمرو ولايت فقيه است اعتبار و ارزش شرعي و قانوني بيابد بايد موافق مصالح دنيوي و اخروي مردم تشخيص داده شود و تشخيص موافقت همه احكام سلطانيه با مصالح مردم، شناخت عميق و وسيع، نسبت به همه ابعاد و وجوه زندگي اجتماعي ميطلبد؛ و ناگفته پيداست كه حصول چنان معرفت ژرف و گسترده اي براي هيچ فرد غير معصوميامكان پذير نيست. ولي امر مسلمين هم، به هر حال انساني است عادي و متعارف، و عادتاً در بيش از يكي دو شاخه از علوم بشري نميتواند متخصص و كار آگاه باشد.
از همين رو كه حاكم غير معصوم احاطه علميبر جميع امور و شئون جامعه ندارد، ناگزير بايد با دانشمندان و كارشناسان علوم و فنون مختلف مشاوره و رايزني داشته باشد. به وضوح معلوم است كه براي قانونگذاري در هر يك از امور و شئون گونه گون حيات جمعي به متخصصان و كار آگاهان همان بخش بايد رجوع كرد، نه به همه مردم. رأي نظر كساني كه در آن بخش متخصص و كار آگاه نيستند چه حجيتي ميتواند داشته باشد؟ مگر در امور شخصي و فردي، به غير از كارشناسان رجوع ميشود؟ از اين گذشته، براي حل و رفع مسائل و مشكلات هر بخش از امور و شئون جامعه، با همه متخصصان و كار آگاهان آن بخش نيز نبايد مشورت كرد بلكه فقط از اشخاص عادل و متقي آنها بايد نظر خواست؛ زيرا نميتوان اطمينان داشت كه اشخاص بي تقوا و فاسق و فاجر به مستشير خود يعني امت اسلاميو حاكم آن، خيانت نكنند. پس حاكم امت اسلاميبراي وضع قانون و تصميم گيري در باره هر يك از مسائل و مشكلات اجتماعي، بايد فقط با كساني مشورت كند كه هم عادل و متقي باشند و هم در خصوص آن مسئله و مشكل، خبير و بصير باشند.
در زمينه تعيين حاكم نيز، شورا كار ساز است؛ بدين صورت كه مجلس خبرگان كه مجموعه اي از برجسته ترين افراد جامعه در سه بعد فقاهت، تدبير و مديريت اجتماعي، تقوا و عدالت است- يكي از اعضاي خود را كه در دارا بودن اين ويژگي بر ديگران برتري دارد، براي تصدي ولايت امر مسلمين بر ميگزيند. اعضاي مجلس به وسيله مشاوره و تبادل نظر با همديگر يكي را از ميان خود –كه افقه و اعلم و اتقي است- انتخاب ميكنند و به مقام رهبري منصوب ميدارند.

---

معارف قرآن ج9
آيت الله مصباح يزدي